Bebek gelişiminde en önemlisi: Hareket

Bebek hareketlerinin anlamları hakkında bilgi veren Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Doç. Dr. Kıymet İkbal Karadavut, bir sorun varsa yenidoğan döneminde belirlemenin her ne kadar zor olsa da çok önemli olduğunun altını çizerek, “Çünkü yenidoğan döneminden 3 yaşa kadar hızlı bir beyin gelişimi, sinir hücresinin değişimi ve fonksiyonelleşmesi olmaktadır. Beynin bu gelişme ve değişme kapasitesi (plastisite) bu yaş periyodunda çok yüksek olup, altın dönemdir. Bu nedenle herhangi bir riskle doğan bebekler daha yakından takip edilip, ortaya çıkan anormal bulgular tespit edilip gerekli durumlarda bebek hemen rehabilitasyona alınmalıdır ki dışarıdan verilen uyaranlarla beyinde gelişmesi ve fonksiyonellik kazanması gereken yapılara destek olunmalıdır” diye konuştu.
Karadavut, “Yenidoğan döneminde 56-58 hafta, zaman zaman 60 haftaya kadar bebeğin hareketlerinin video monitorizasyonla değerlendirilmesi şeklinde spontan motor hareket değerlendirme yöntemi bize bebeğin beyin gelişiminin fonksiyonel olarak düzgün ve yeterli olup olmadığı ile ilgili bilgi vermektedir” dedi.

Rehabilitasyon ile hızla iyileşmesi sağlanıyor

Bu değerlendirme yöntemi sayesinde çok erken dönemde beyin fonksiyonları hakkında detaylı bilgi sahibi olabildiklerini söyleyen Dr. Karadavut, “Bu değerlendirmeye göre belirgin anormal beyin fonksiyonuna sahip bebekleri rehabilitasyona alıp, bebeğin fonksiyonlarının hızla iyileşmesini amaçlıyoruz” ifadelerini kullandı.

Doç. Dr. Kıymet İkbal Karadavut, sözlerini şöyle sürdürdü:
Hastanemizde buna yönelik riskli bebek olarak belirlediğimiz yenidoğanların videolarını kaydedip, bu videoları değerlendiriyoruz. Bu sonuçlarla bebeği takip ve tedavi ediyoruz. Bu hızlı gelişimin devam ettiği süreyi en etkili kullanarak daha sağlıklı bebekler yetiştirmeyi hedefliyoruz.

Yedikleri gözünden gelen çocuk sağlığına kavuştu

Yüz anomalisiyle dünyaya gelen 10 yaşındaki Iraklı Ali Adnan Abdülali el-Cabiri’nin, bu nedenle ağız, burun ve göz boşluğunda birbiriyle bağlantılı olması gereken kemikleri birleşmediği için bu bölgede tünel şeklinde boşluk oluştu. Yediği yemeklerin gözüne ve burnuna kaçması sonucunda oluşan iltihaplanma nedeniyle de Ali, henüz 3 yaşındayken sağ gözünü tamamen kaybetti.Hayatına protez gözle devam etmeye çalışan ancak protezinin gün içinde kendi kendine düşmesi nedeniyle sorunlar yaşayan Ali’nin, Irak’ta çok fazla doktor tarafından muayene edilmesine rağmen hastalığına çözüm bulunamadı. Bunun üzerine Türkiye’ye gelmeye karar veren ailesi, oğullarının sağlık sorununa çareyi de İstanbul’da buldu. Küçük yaşına rağmen birçok büyük operasyon geçiren Ali, Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı Opr. Dr. Gülden Avcı Çakmak tarafından gerçekleştirilen iki ameliyat sayesinde sağlığına kavuştu.Kalçadan kemik nakliAli’nin sağlığına kavuşmasını sağlayan ameliyata ilişkin bilgi veren Op. Dr. Çakmak, şunları kaydetti:”Ali’nin şikayetlerini incelediğimizde en önemli sıkıntısının görüntüsel değil, fonksiyonel olduğunu bulguladık. İleri seviyede ve nadir görülen yüz yarığı olarak tanımlayabileceğimiz bu vak’ada, çok zor ve özellikli iki ayrı operasyon gerçekleştirdik. Yaklaşık 5 saat süren ilk operasyonda, kalçadan kemik nakli yaparak damaktaki deliklerini kapattık ve dişlerinin bulunduğu yerdeki alveolar kemiğine destekler koyduk. Bu operasyonun başarılı geçmesinin ardından, ikinci operasyonda göz altına ve yanak bölgesine kemik destekler yerleştirdik. Gözün kapanması ve göz protezinin düşmemesi için alt ve üst göz kapağına gerekli cerrahi müdahaleleri yaptık. Yaklaşık 6 saat süren bu operasyonla hem işlevsel hem de estetik görünüm açısından optimum sonuca ulaştık. Tüm bu operasyonlar sonucunda Ali’nin artık yediği yemeklerin burun ve gözünden geri gelmesini engelledik. Ayrıca kendi kendine düşen göz protezi sorunu da ortadan kalktığından artık protezini de son derece rahat ve konforlu şekilde kullanabiliyor.”‘Çok mutluyum’Hastalığı nedeniyle okula gitmek istemediğini dile getiren Ali, “Beni en çok üzen şey, istediğim yemekleri rahat rahat yiyememekti. Her yutkunmaya çalıştığımda korkuyordum. Kardeşlerime ve arkadaşlarıma bu konuda o kadar özeniyordum ki anlatamam. Artık istediğim gibi yemek yiyebileceğim için çok mutluyum.” diye konuştu. Nöbete giren bebeği gıdıklayarak hayata döndürdüler İlik nakli gecikince görme yetisini kaybetti

Yeni doğan bebekte bunlara dikkat!

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Erkan Hüner, bebeğin anne karnında durduğu şekil gereği elleri ve ayaklarında hatta kafa tasındaki kemiklerle şekil bozukluğu olabileceğini belirterek, ailelerin paniklememesini istedi. Morarma, şişlik ve kanama gibi bulguların da şekil bozukluklarına eşlik etmesi halinde vakit kaybetmeden doktora müracaat edilmesini isteyen Dr. Hüner, “Bebekler, ilk haftada anne karnında durduğu şekil gereği elleri ve ayakları kendine yakın durur. Elini ve ayağını çekip düzeltmek istediğinizde belirgin dirençle karşılaşırsınız. Anca bu durum ilerleyen haftalarda kendiliğinden düzelir. Normal doğan bebeklerde bebek, doğum kanalına girerken kafatası kemikleri hafifte olsa birbirlerinin üzerine gelebilir. Bu durum zamanla düzelmektedir. Kafa tasında morarma ve şişliklerin olması, göz kapakların da şişlikler veya gözde bazı küçük kanama alanlarının da ve buna eşlik eden ciddi bulgular olmadığı sürece önem teşkil etmez ve zamanla düzelir” dedi.İlk 5 günde kilo kaybı yaşanırBebeklerin ilk aylarında nelere dikkat edilmesi konusunda da bilgi veren Dr. Erkan Hüner, bebeğin ilk ay değerlendirmesinde kilo izleminin ailelerin de üzerinde durduğu hususlardan olduğunu ifade etti. Bebeğin ilk günlerdeki kilo kaybı endişelendirmemesi gerektiğini ifade eden Dr. Hüner, “Bebeğin doğum tartısında vücudunda bulunan bir miktar fazla sıvı da bu tartıya dahildir. Birçok bebekte bu fazla sıvı farklı oranlarda olabilmekle birlikte yüzde 1-10, ilk 5 gün içinde vücuttan atılmaktadır. Bu nedenle bebeklerin bu dönemde kilo kayıpları olabilir. Takip eden günler de ise düzgün beslenen ve kilo alan bebek takiben 7-10 günlükken doğduğu kiloya ulaşır. Bu dönemde beraber bebekler, 3-6 haftalar arası da hızlı kilo alırlar. Bu günde 25-30 gram alması demektir. Boyu da ayda 3-4 santim uzar” diye konuştu.Erkek bebekler daha hızlı büyürErkek bebeklerin kız bebeklere göre daha hızlı büyüdüğünü ifade eden Dr. Hüner, “İlk ayda genelde erkekler kızlara göre hem daha fazla uzar (1 santimetre), hem de bir miktar daha fazla kilo (250-300 gram) alabilir. Baş çevresi ölçümü ve takibi beyin gelişimini yansıttığı için önemlidir. İlk ay, baş çevresinin en hızlı büyüdüğü dönemdir. Bu dönemde baş çevresi yaklaşık 2,5 santimetre büyür. Erkek bebeklerin baş çevresi kızlara göre bir miktar daha büyüktür” ifadelerine yer verdi.Bebeklerde göz kaymasına dikkat Bebeğin vücudundaki sivilceler normalDr. Hüner, yeni doğan bebeklerin vücutlarında sivilcelerin de olabileceğini belirterek, bunun ise anneden geçen hormonlarla ilgili olabileceğini ifade etti. Bebeklerin el ve ayaklarının vücudunun diğer bölümlerine göre mor ve soğuk olmasının da hassas damarlı olmasına işaret ettiğini belirten Hüner, “Yeni doğan bebeklerde sivilce (akne) görülebilir. Bu anneden geçen hormonlarla ilgilidir ve 3-4 hafta içerisinde düzelir. Bebeklerin elleri ve ayakları vücutlarının kalan kısımlarına göre daha mor ve soğuk olabilir. Bu bebeklerin hassas damarlı olması ile ilişkilidir. Bu durum el ve ayakların hareket ettirilmesiyle düzelir” diye konuştu.Bebekler ısı hisseder ama terlemezDr. Hüner, yeni doğan bebeklerin ısı değişimine çok hassas olmasına rağmen terleme ve titreme gibi tepkiler göstermediğini vurguladı. Bu nedenle ısı değişimlerine karşı bebeklerin çok dikkat edilmesi gerektiğini anlatan Dr. Hüner, “Yeni doğan bebeklerde erişkinlerde olduğu gibi vücut ısısı arttığında terleme düştüğünde ise titreme olmaz. Bununla beraber bebekler ısı değişimlerine de hassastırlar. Bu nedenle bebeğin kıyafetlerini değiştirirken çok dikkat etmeli ve hava sıcaklığına göre giysi özellikleri dikkate alınmalıdır” ifadelerini kullandı.Bebekteki kalp hastalığı en çok anneden geçiyor 2-3 hafta içinde göbek düşerBebeğin göbeğinin ise 2 ya da 3 hafta içerisinde düştüğünü hatırlatan Dr. Hüner, aksi durumlarda hekime başvurulması gerektiğini söyledi. Olası enfeksiyonlara karşı da dikkatli olunmasını isteyen Dr. Hüner, “Bebeğin göbeği doğumda bağlandıktan sonra kurumaya başlar. Bu dönemde göbek kordonundaki damarlar kurur ve siyahlaşır. Göbek 2 veya 3 haftalıkken düşer. Göbek çevresinde oluşan belirgin kızarık veya kötü koku varlığı olası enfeksiyonu işaret eder. Bu durum mutlaka hekime bildirilmelidir” dedi.

KAYNAK : Yenişafak